Szacuje się obecnie że kilkanaście procent całej zawartości Internetu to pornografia. Dotyczyć jej ma aż jedno na cztery zapytania w wyszukiwarkach. Prawie połowa użytkowników Internetu przegląda strony pornograficzne. Mając na uwadze udział nieletnich wśród stale korzystających z sieci, narażenie na kontakt z treściami pornograficznymi dla nich jest bardzo duże. Poza największą bolączką Internetu jeśli chodzi o strony pornograficzne, jaką jest możliwość zapoznania się z tymi treściami przez nieletnich jak i treści związane z wykorzystywaniem ich, to postęp technologiczny generuje nowe zagrożenia. Najważniejszym jest technologia deepfake, umożliwiająca tworzenie materiałów audiowizualnych bez zgody czy wiedzy osób w nich występujących, w tym dzieci. Bez kroków mających temu przeciwdziałać niemożliwym jest abyśmy osiągnęli bezpieczny Internet.

Obowiązki wynikające z DSA

DSA nakłada na każdy podmiot będący objęty regulacją DSA:

• obowiązek udostępniania mechanizmu do zgłaszania nielegalnych treści;
• zakaz kierowania reklam do użytkowników na podstawie profilowania z wykorzystaniem danych szczególnych kategorii;
• zakaz kierowania reklam do użytkowników małoletnich oparty na profilowaniu na podstawie ich danych osobowych w ogóle.

Jednak nie każdy podmiot ma takie same obowiązku wynikające z DSA. Przeważająca część obowiązków wynikających z DSA nie ma w ogóle jeśli dany podmiot kwalifikuje się jako mikro- lub małe przedsiębiorstwa. Regulacja wobec nich nie jest tak daleko idąca. Zupełnie inaczej ma to się do tak zwanych VLOP, czyli bardzo dużych platform internetowych.

Status VLOP

Status VLOP zgodnie z DSA nadaje Komisja Europejska. Podstawą kwestią jest aby platforma miała ponad 45 mln indywidualnych użytkowników miesięcznie. Do tej pory nadała ona ten status  17 platformom (np. Facebook, TikTok, YouTube). Dodatkowo za bardzo duże wyszukiwarki (VLOSE) uznała Bing i Google. Wobec tych podmiotów wymagania DSA są dalej idące niż w odniesieniu do mniejszych podmiotów i obowiązują już od sierpnia tego roku (wobec pozostałych dopiero od lutego 2024 r.).

W połowie tego roku trzydzieści organizacji pozarządowych zażądało weryfikacji tej decyzji. Miałaby ona polegać na dołączeniu do VLOP największych serwisów pornograficznych. Ich zdaniem dla skutecznej ochrony praw podstawowych istotne jest, aby także największe platformy pornograficzne podlegały obowiązkom przewidzianym dla VLOP. Zdaniem wyżej wskazanych organizacji platformy te „z dużym prawdopodobieństwem osiągnęły wymagany próg”, ponieważ „wiele platform udostępniających treści pornograficzne plasuje się wśród najczęściej odwiedzanych stron internetowych na świecie”. Brak klasyfikacji tych platform jako VLOP miał być wynikiem daleko idącej nietransparentności ich działania.

Komisja Europejska zmieniła wskutek tego zgłoszenia zdanie i do listy VLOP dopisała: Xvideos, Pornhub i Stripchat.

Strony pornograficzne VLOPami – co to zmienia?

Od teraz strony te będą podlegać wymogom DSA dla największych platform. Z tego powodu:

• muszą przeprowadzać oceny ryzyka;
• ograniczać rozprzestrzenianie się nielegalnych treści, w tym materiałów związane z wykorzystywaniem seksualnym dzieci i pornografia tworzona z pomocą narzędzi deepfake;
• poddawać się audytom zewnętrznym;
• publikować raporty o przejrzystości dotyczących decyzji o moderacji treści;
• udostępniać dane do publicznych badań.